در هفته نامه سیاسی٬ فرهنگی و اجتماعی صبح صادق- شماره ۶۹۲ - در صفحه ی ۱۱ این شماره از هفته نامه مذکور ٬ بیانات استاد معظّم حضرت آیت الله شوشتری حفظه الله در خصوص ماه شعبان المعظّم و آمادگی برای ماه رمضان آورده شده است که این سخنرانی در سال ۱۳۹۰ از لسان مبارک حضرت استاد در حرم مطهر امام رضا صلوات الله علیه انجام شده است.
شعبان؛ فرصت آمادگی برای ورود به رمضان است
موضوع سخن آمادگی در ماه شعبان برای پذیرایی از ماه مبارک رمضان است. ماه رمضان «شهرالله الاعظم» است. اگر انسان درست سیر و سلوک در این ماه کند، خیلی چیزها به دستش می‌رسد. در ماه شریف رمضان هر کس بتواند سی روز خدا را خالصانه بندگی کند از مصادیق حدیث شریف پیامبر(ص) است که: «مَن أخلَصَ لِلهِ أربَعینَ یَوماً فَجَّرَاللهُ یَنابیعَ الحِکمه مِن قَلبِهِ علی لِسانِهِ» (عده الداعی/ ۲۳۲) در غیر ماه رمضان چهل روز لازم است، اما در ماه رمضان سی روز کافی است. ماه مبارک رمضان برکات زیادی دارد، بیایید خودمان را پیش از اینکه ماه شعبان تمام شود، آماده کنیم تا از مواهب ماه رمضان بهره‌مند گردیم. در چنین ایّامی اباصلت خدمت امام رضا(ع) آمد، حضرت فرمودند: اباصلت چند روزی بیشتر از ماه شعبان نمانده است، خودت را برای ماه رمضان آماده کن ـ تلاش کنیم در این مدت باقی‌مانده از ماه شعبان، خودمان را برای ماه مبارک رمضان آماده کنیم تا بتوانیم از مواهب بی‌پایان خداوند در ماه مبارک رمضان بهره‌مند شویم ـ بعد حضرت حدیثی فرمودند که در این حدیث دوازده دستور است، من از این دوازده دستور مواردی را برای‌تان می‌خوانم. ۱-زیاد دعا خواندناولین دستوری که امام رضا(ع) به اباصلت فرمودند اینکه دعا و مناجات زیاد بخوان. درباره دعا خداوند در آخرین آیه سوره مبارکه فرقان می‌فرماید: «قُل ما یَعبَوُا بِکُم رَبَّی لا دُعائُکُم» (فرقان/ ۷۷) خیلی عجیب است! این بالاتر از آن آیه‌ای است که خداوند می‌فرماید: «أُدعونی أَستَجِب لَکُم» (غافر/۶۰) آنجا یک بشارتی داده، اما اینجا می‌فرماید: ای پیامبر به امّتت بگو اگر دعاهای شما نباشد خداوند متعال هیچ اعتنایی به شما نمی‌کند. از طرفی، درباره مناجات هم می‌دانید که مناجات از کلمه «نجوی» یعنی با کسی آهسته صحبت کردن. مناجات آن گفت‌وگویی را می‌گویند که انسان با خداوند متعال آهسته و پنهانی مطرح می‌کند. خداوند خیلی به ما نزدیک است: «من از رگ گردن به شما نزدیکترم» در دعای مشلول یکی از اسماء خداوند «یا جاریَ اللَّصیق» است؛ یعنی ای همسایه دیوار به دیوار من! در جوشن‌کبیر این اسم نیست، اما در دعای مشلول است. دعای مشلول از دعاهای بسیار عجیب است که ما قدرش را نمی‌دانیم. ما خیلی گوهرهای گرانبها در اختیار داریم که قدرشان را نمی‌دانیم. در اثر دعا و مناجات انسان به خیلی چیزها می‌رسد. مهم‌تر از اینها انسان آمرزیده می‌شود. اگر انسان مدتی با خدا نشست، خداگونه می‌شود. اگر انسان مدتی با امام زمان(عج) بود، امام زمان‌وار می‌شود. مرحوم فیض کاشانی(ره) مرد بسیار دانشمندی بوده است. در بین علما، شخصیتی شبیه امام خمینی(ره) دیدم که مرحوم فیض کاشانی بود. فیض کاشانی مثل امام خمینی، هم فقیه بود، هم فیلسوف بود، هم عارف بود، هم شاعر بود و هم محدّث بود. فیض کاشانی دیوان شعری دارد که در آن دیوان شعر می‌نویسد: ز بس گشتم خیال تو، تو گشتم پای تا سر منتو آمد رفته رفته رفت من آهسته آهستهانسان در اثر مناجات و دعا، در اثر خلوت با خدا، اندک اندک رنگ و بوی خدایی پیدا می‌کند، البته خدا رنگ ما را نمی‌گیرد، ولی به ما رنگ می‌دهد؛ رنگ توحید، رنگ توکل، رنگ محبت می‌دهد. ۲-زیاد استغفار کردندر این ماه شعبان فرصت را غنیمت بشماریم و زیاد استغفار کنیم. استغفار که می‌گوییم فقط «أَستَغفِرُاللهَ رَبّی و أتوبُ إلیه» نیست. کسی خدمت مولا علی(ع) رسید و گفت: «أَستَغفِرُاللهَ رَبّی و أتوبُ إلیه»، حضرت فرمود: مادرت به عزای تو بنشیند! حالا مگر این آقا چه گفته؟ فقط گفت: «أَستَغفِرُاللهَ رَبّی و أتوبُ إلیه» چرا حضرت امیر (صلوات‌الله‌علیه) اینقدر ناراحت شد؟ مولا علی(ع) فرمود: استغفار شش شرط دارد: ۱ ـ آنکه از گناهان گذشته پشیمان شوی ۲ ـ در آینده تصمیم بگیری که دیگر گناه نکنی ۳ ـ اگر حق‌الله بدهکاری ادا کنی ۴ ـ اگر حق‌الناس بدهکاری ادا کنی ۵ـ اگر گوشت بدنت از حرام روییده، آنقدر عبادت‌های شاقّ و زحمت‌دار انجام‌دهی تا گوشت بدنت بریزد و از غذای حلال گوشت بر بدنت بروید (البته این مورد خیلی کم است کسانی که مثلاً پدرش قاچاق‌فروش بوده یا پدر و مادرشان از راه حرام زندگی‌شان را تأمین کرده‌اند و یا حرام‌های آنچنانی خورده‌اند، اینها باید این کار را بکنند) ۶ ـ هر اندازه لذّت معصیت را چشیده، همان اندازه زحمت عبادت را تحمل کند، مثلاً: چشم به نامحرم به قصد ریبه ده دقیقه نگاه کرده باید ده دقیقه قرآن بخواند. ۳ ـ تلاوت قرآنسومین دستور امام رضا(ع) به اباصلت تلاوت قرآن کریم بود. در این تتمه ماه شعبان زیاد قرآن بخوانیم. حدیث داریم که اگر صد آیه قرآن، از هر کجای قرآن را انسان بخواند، خداوند متعال دعای او را مستجاب می‌کند. هیچ آیه‌ای بهتر از «بسم الله الرحمن الرحیم» نیست. اگر توانستید ختم «بسم الله الرحمن الرحیم» بگیرید خیلی خوب است. ختم «بسم الله الرحمن الرحیم» به این شکل است که با وضو رو به قبله می‌نشینید و هفتصد و هشتاد و شش مرتبه بسم الله الرحمن الرحیم می‌گویید. «بسم الله الرحمن الرحیم» فشرده صد و چهار کتاب آسمانی است. پس از ختم هم دعا کنید که خدایا! ما را در این ماه شعبان برای پذیرایی در ماه مبارک رمضان آماده ساز. ۴ ـ توبهتوبه با استغفار فرق می‌کند. استغفار، یعنی از خداوند طلب عذرخواهی کردن. ولی توبه، یعنی وقتی توبه من را قبول کردی مرا از توابین قرار بده. تواب با غفار فرق می‌کند این سه کلمه «یا غفار، یا تواب و یا ستار» را زیاد بگویید. ای خدایی که غفارالذنوبی مرا بیامرز، ای خدایی که توابی مرا بپذیر! آمرزیدن جداست، پذیرفتن جداست، ممکن است خدا کسی را بیامرزد ولی نپذیرد، بگوید تو شاگرد بد سابقه‌ای هستی. غفّار عبارت است از بخشیدن و آمرزیدن گنهکار از سوی خداوند، ولی ممکن است گنهکار را بپذیرد و ممکن است گنهکار را نپذیرد. ستّار هم که می‌دانید چقدر مهم است! گناهانی که از ما سر زده، اگر پدر و مادر ما می‌دانستند ما را از خانه بیرون می‌کردند ولی خداوند آنها را می‌پوشاند. ۵ـ ادای امانتعزیز من! می‌خواهی وارد ماه رمضان بشوی اگر امانتی از مردم دستت است به او برگردان که فکرت راحت باشد. ۶ ـ عفو و گذشتاگر در دل خود کینه کسی را داری از دلت بیرون کن. چقدر خوب است همانطور که خدا ما را بخشیده، ما هم بندگانش را ببخشیم. - منبع: کتاب مشکات، انتشارات آستان قدس رضوی، جلد اول، صفحه ۴۹۷* بیانات معظّم‌له در حرم امام رضا(ع)، شعبان ۱۳۹۰
طبقه بندی:
